De top-100 van logistieke dienstverleners wordt al 20 jaar inhoudelijk door Buck Consultants International (BCI) samengesteld, en is inmiddels een instituut in Nederland geworden. De laatste jaren speelt de mate van innovatie bij dienstverleners een steeds grotere rol in de ranglijst. De top-100 wordt steeds meer door verladers gebruikt bij tenders om tot een eerste selectie van dienstverleners te komen. Hoe kan de ranglijst helpen bij het selecteren van dienstverleners die uw specifieke logistieke operaties het beste kan ondersteunen?
Al bijna 20 jaar stelt Buck Consultants International (BCI) samen met logistiek.nl (Vakmedianet) de top-100 van logistieke dienstverleners in Nederland samen. Deze top-100 bevat de 100 grootste en meest innovatieve dienstverleners op het gebied van contract- en distributielogistiek en verscheen in juni. De ranglijst is terug te vinden in het Nederland via Top 100 logistieke dienstverleners, en in het Engels via Top 100 Logistics Service Providers.
De samenstelling van de top-100 heeft de laatste paar jaar een belangrijke verandering ondergaan. De Covid-19 crisis laat duidelijk zien dat soepel lopende logistieke ketens essentieel zijn voor de Nederlandse samenleving. Logistieke dienstverleners innoveren volop om adequaat in te spelen op de wensen van klanten en retailers. De mate van innovaties bij dienstverleners wordt tegenwoordig meegenomen bij de samenstelling van de ranglijst. Naast de gebruikelijke gegevens over omzet, aantal werknemers en m2 warehousing wordt voor de ranglijst ook de mate van innovatie op het gebied van duurzaamheid in transport en warehousing; arbeid en scholing; automatisering in warehouses; inzet van ketenregie; en digitale platforms meegenomen. De mate van innovatie wordt op basis van aangeleverde data ingeschat door een panel van onafhankelijke experts. Ze zijn bij de publicatie van de top 100 samengevat in 2 thema’s: innovaties in duurzaamheid & arbeid en innovaties in smart warehousing & digitale ketenregie.
Wat betekende dit voor de ranglijst in 2021? In 2021 was er na ruim 10 jaar een nieuwe koploper: DSV Logistics loste DHL Supply Chain af als nieuwe nr. 1. DSV Logistics heeft deze koppositie veroverd door de overname van Panalpina in 2019 en Agility in 2021, maar scoort daarnaast ook de maximale 5 sterren op de innovatiethema’s. DSV heeft onder meer een Delivery Management Platform waarbij de klant zijn keuzes voor transport kan optimaliseren én zelf kan kiezen. DHL Supply Chain staat nu op nr. 2, terwijl CEVA Logistics een plek heeft gewonnen en op nr. 3 terecht is gekomen. Net als DSV scoort ook CEVA de maximale 5 sterren op de innovatiethema’s, onder nadere door de inzet van Locus robotics en de organisatie van de week van de innovatie voor alle medewerkers. Nieuw in de top-10 zijn verder PostNL Logistics Solutions, dat sterk profiteert van hausse in e-commerce en ook Simon Loos stormt de top-10 binnen door de fusie met Peter Appel Transport eind 2020. Specifiek kijkend naar de resultaten op de innovatie-indicatoren scoren naast DSV en CEVA Logistics ook Rhenus Logistics, Vos Logistics en PostNL Logistics de maximale 5 sterren op beide innovatiethema’s, terwijl Mainfreight Logistics op nr. 11 dat ook doet. Rhenus zet onder meer vol in op duurzame distributiecentra en zonnepanelen, terwijl Mainfreight zich onderscheidt met data warehouses en het continuous improvement program voor medewerkers. De verschillen in innovatiekracht zijn bij de top-10 bedrijven echter niet groot.
Buiten de top-10 (bij de bedrijven op de plaatsen 11 tot en met 30) valt allereerst de sterke stijging van Neele-Vat Logistics op. Dit Rotterdamse bedrijf is bezig met een forse uitbreiding in duurzame warehousing en heeft verder AI in zijn order picking geïntegreerd. Ook Nunner Logistics expandeert continu, onder meer in warehousing en de overname van CAROZ, en staat nu in de top-20, terwijl DFDS Logistics eind 2020 HSF Logistics heeft overgenomen en hiermee een nieuwe naam is in de top-30. Op de plaatsen 26 t/m 28 vinden we verder drie sterke stijgers met Arvato, Geodis en Den Hartogh, waarbij Arvato haar Autostore systeem geschikt heeft gemaakt voor gevaarlijke goederen en Den Hartogh haar Chemical Cluster Service verder heeft uitgerold.
Buiten de top-30 is de invloed van innovaties op de positie op de rangljjst bij bedrijven het sterkst, omdat een MKB-er daarmee nog meer het onderscheid kan maken ten opzichte van de concurrentie. Enkele grote stijgers zijn bijvoorbeeld Müller Fresh Food Logistics op nr. 33, dat profiteerde van de toenemende groei van food logistiek in de afgelopen anderhalf jaar, en Flex op nr. 35, dat innovatieve control tower oplossingen heeft geïmplementeerd voor klanten waarbij de toevoer van goederen geoptimaliseerd is op basis van hun orderpatroon. Ook Tielbeke, Syncreon, Sluyter, Oegema, Van der Helm, JCL Logistics, Versteijnen Logistics, VTS Logistics en Westerman Logistics horen bij die middelgrote dienstverleners, die zich weten te onderscheiden. De top-100 kent ook 13 nieuwkomers, met het Twente bedrijf Heisterkamp als hoogste nieuwe binnenkomer op nr. 31. Heisterkamp is een vreemde eend in de bijt, omdat het bedrijf naast logistieke dienstverlening ook één van de grootste partijen in truck leasing is. De Axell Group op nr. 72 is vergelijkbaar, zij halen een fors deel van de omzet uit uitzendwerk in de logistieke sector. Havo Logistics is de volgende nieuwe binnenkomer op plaats 43, dit bedrijf is specialist in belevering van food ketens. De overige 10 nieuwe binnenkomers zijn een bont gezelschap, met onder andere het Amerikaanse Penske Logistics, de staddistributiespecialist TSN Groen en farma specialist Rutges Cargo Europe.
De reactie vanuit de markt op de publicatie van de top-100 wordt elk jaar groter. Logistieke dienstverleners vinden het belangrijk om een passende positie op de ranglijst te krijgen, en zijn steeds meer bereid om de informatie aan te leveren waarmee die positief objectief bepaald kan worden. Een opmerkelijke trend van de laatste jaren is dat ook verladers en andere klanten van dienstverleners de top-100 gebruiken om een eerste selectie te maken van mogelijk uit te nodigen dienstverleners bij een nieuwe tender. De mate van innovatie bij dienstverleners speelt voor verladers daarbij een belangrijke rol. De ranglijst biedt hiervoor een goed startpunt, zeker voor verladers die de markt van dienstverleners in Nederland niet diepgaand kennen.
Hoe maak je nu het beste gebruik van deze Top-100 en hoe kies je nu juist dié logistieke dienstverlener die het beste bij jou past? Het proces om een logistiek dienstverlener te selecteren is redelijk recht toe recht aan. De complexiteit zit in de mate van detail van de specificaties die er echt toe doen, het doorgronden van de echte kwaliteiten van een logistiek dienstverlener en het uitvinden of er ook een strategische en culturele match met de te selecteren partner is. De top 100 kan helpen bij het selecteren van bedrijven die investeren in innovaties voor een long of short list.
Het proces begint aan de voorkant met het opstellen van een strategische partnerprofiel van de dienstverlener op basis van de business strategie als verlader. Dit profiel beantwoordt onder meer vragen als:
Als je de antwoorden op bovenstaande vragen hebt, dan kan de Top-100 je helpen bij het opstellen van een long- en/of shortlist van geschikte kandidaten die je in het RFQ-proces (Request For Quotation) kan opnemen.
Bron: Buck Consultants International, 2021
Het opstellen van een goed RFQ (Request For Quotation) document is niet eenvoudig. Specifieke details over de markt, gebruikte verkoopkanalen, specifieke product- en order karakteristieken, verwachte volumes met inzicht in seizoen patronen en pieken dienen nauwkeurig te worden geanalyseerd en vervolgens te worden beschreven in het RFQ document. Omwille van de vergelijkbaarheid van de aanbiedingen dienen ook eenduidige response formats te worden opgesteld, voor zowel de kwalitatieve response als ook voor het commerciële deel van de aanbiedingen. Foute informatie in het RFQ-document zal leiden tot de verkeerde dienstverlening en verkeerde geoffreerde prijzen. Dit leidt onherroepelijk tot pijnlijke situaties en vervelende gesprekken tijdens de opstart en het runnen van de dagelijkse operatie.
Ook als er een deugdelijk RFQ document en response formats zijn opgesteld is het noodzakelijk om de aannames en voorwaarden van de aanbieder zorgvuldig te bestuderen en te beoordelen of er ergens adders onder het gras zitten. Dit is ook het moment dat het RFQ proces niet meer alleen een ‘papieren’ proces is. Verdieping door middel van bedrijfsbezoeken, interviews en workshops moet nu bijdragen aan een verdere funneling van de kandidaten. Deze verdiepingsslag geeft verder inzicht in de organisatorische fit: is de dienstverlener bekend met de specifiek business karakteristieken, hebben ze meerdere referentie in hetzelfde industrie segment, is de omvang passend bij ons bedrijf. Ook belangrijk is gevoel te krijgen bij de organisatie en specifieke team van de dienstverlener dat de directe contacten gaat onderhouden en hun kwaliteiten om een feilloze opstart en operatie te garanderen. En ook de overall bedrijfsfilosofie en bedrijfscultuur worden door deze bezoeken, interviews en workshops verder getoetst. Professionaliteit en vertrouwen in de organisatie zijn belangrijke factoren in de beoordeling van de dienstverleners.
Na een eventuele tweede offerteronde vindt er tot slot nog vaak een finale onderhandeling plaats op basis van de uitgevoerde verdiepingsslagen als hierboven beschreven, die uiteindelijk leidt tot een principeovereenkomst tussen partijen (letter of intent). Daarna zal er uiteindelijk een contract overeengekomen moeten worden. Een deugdelijk, eenduidig contract is van belang om ook op langere termijn overeenkomst te hebben over wederzijdse verplichtingen, afgesproken service, bijbehorende prijsafspraken en andere condities.
Samengevat is het selecteren van een (nieuwe) logistiek dienstverlener voor het uitbesteden van logistieke activiteiten een proces dat veel aandacht en tijd vergt. De door BCI jaarlijks gepubliceerde Top-100 van logistieke dienstverleners geeft een prima handvat om een longlist en/of shortlist van potentiële kandidaten op te stellen, en hier een RFQ voor op te stellen, zeker als de verlader veel belang hecht aan een innovatieve dienstverlener.
Verder is bij de selectie van een dienstverlener het advies om een secuur en gestructureerd proces te volgen. Neem daarbij voldoende tijd zodat er weloverwogen en goed gefundeerde beslissingen kunnen worden genomen. Bovendien is het een proces dat bedrijven niet frequent uitvoeren, omdat in zijn algemeenheid een strategische keuze gemaakt wordt voor dienstverlener voor langere duur.
Daarom is professionele support van een supply chain consultant geen overbodige luxe om bijvoorbeeld actuele marktkennis te gebruiken, zinvolle tariefstructuren uit te werken, benchmark performance en KPI’s op te stellen, voldoende diepgang én de juiste proceskwaliteit te waarborgen door middel van het gebruik een scorecard of assessment tool.
