De vraag naar ruimte voor de vestiging van stadsdistributie hubs in Nederland neemt in rap tempo toe. Deze hubs zijn een essentiële schakel voor duurzame en toekomstbestendige distributie van via e-commerce bestelde producten aan consumenten in steden en regio’s. Gemeenten en regio’s móeten hierop met beleid en acties inspelen om het goederenvervoer in stedelijke gebieden te beheersen. Maar hoe? Daarvoor draagt BCI op basis van praktijkvoorbeelden verschillende oplossingen en strategieën aan.
Op steeds meer plekken in Nederland worden diverse stadsdistributiehubs gerealiseerd, voor pakketbezorging, levering van supermarktgoederen, maaltijddistributie en bouwmaterialen. De groei van het aantal hubs is het gevolg van veranderingen in supply chains door e-commerce en thuisbezorging. Maar ook de toegenomen urgentie om de last-mile distributie te verduurzamen en meer goederenstromen te bundelen spelen een duidelijke rol. Hubs vormen een belangrijke hoeksteen in het beleid richting een emissievrije bevoorrading van onze binnensteden vanaf 2025. Deze ontwikkelingen betekenen dat de vraag naar ruimte voor stadsdistributiehubs aan de randen van steden in rap tempo toeneemt. Eerder dit jaar voorspelde BCI al dat er alleen al in de G40 (grootste 40 gemeenten in Nederland) tot 2050 nog eens 150 voetbalvelden nodig zijn om te voorzien in de ruimtebehoefte voor stadslogistiek. Dit is een enorme opgave voor gemeenten en regio’s, omdat ruimte in Nederland een schaars goed is.
BCI houdt de ontwikkeling van nieuwe stadsdistributiehubs bij in de BCI Staddistributie Database. Daarin zien we een opvallende tendens: dé hub bestaat niet. We identificeren maar liefst tien typen stadsdistributiehubs. Zij variëren sterk in de logistieke segmenten die zij bedienen, ruimtelijke kenmerken, logistieke operaties en de mate waarin zij bijdragen aan verduurzaming van de last-mile en het verminderen van het aantal ritten van bestelauto’s en vrachtauto’s in de stad. De vestiging van een hub leidt niet per definitie tot minder voertuigbewegingen van en naar de stad, in sommige gevallen kunnen het er zelfs meer worden.
Buck Consultants International
De verschillende stadsdistributiehubs vragen ieder hun eigen benadering vanuit gemeenten en regio’s, zowel ruimtelijk als beleidsmatig. Gemeenten en regio’s moeten strategische antwoorden formuleren op de volgende vragen:
BCI heeft in recente projecten voor gemeenten en regio’s een kader met handelingsperspectieven ontwikkeld om deze vragen te beantwoorden. We onderscheiden in de praktijk drie hoofdstrategieën om bundeling en stadsdistributiehubs op een goede manier te faciliteren of zelfs te stimuleren:
We adviseren gemeenten nooit om strategie 1 te kiezen, omdat daardoor kansen voor de verduurzaming van de stadslogistiek worden gemist. Om deze te benutten dienen gemeenten moeten strategie 2 te volgens om de ruimtelijke ontwikkeling van hubs te faciliteren, maar vooral ook te sturen in de gewenste richting. Hoe ver men wil gaan aan het stellen van ruimtelijke en/of planologische randvoorwaarden verschilt per gemeente. Gemeenten kunnen echter er ook voor kiezen een stap verder te gaan en via strategie 3 een integrale aanpak te ontwikkelen gericht op het stimuleren van bundeling en duurzame stadsdistributiehubs.
Buck Consultants International heeft de laatste paar jaar verschillende gemeenten geholpen met een strategie stadsdistributiehubs. Zo hebben we zeer recent de gemeente Rotterdam ondersteund met het in beeld brengen van de kwalitatieve ruimtevraag naar stadsdistributiehubs in haar gemeente, BCI werkt nu met TNO samen aan een vervolgstudie voor Rotterdam om de toekomstige vraag naar hubs per logistiek segment en wijken in de stad te kwantificeren. Een ander voorbeeld van het ontwikkelen van een integrale aanpak is weergegeven in onderstaande menukaart die we voor een middelgrote G40 gemeente hebben opgesteld. Deze meukaart biedt verschillende samenhangende actielijnen en perspectieven om als gemeente op in te zetten, en geeft zicht op het ‘laaghangend fruit’, die gemeenten met betrekkelijk weinig veel maatschappelijk voordeel kunnen bieden.
Buck Consultants International
BCI ondersteunt gemeenten, regio’s en provincies met een divers aanbod aan adviesdiensten rondom toekomstbestendige bevoorrading en stadsdistributiehubs, onder andere:
Voor meer informatie en/of een (vrijblijvend) gesprek over stadsdistributie in uw gemeente/regio, neem dan contact op met Erik Lubberding of Christiaan van Luik.