De Top 100 Logistiek Dienstverleners 2017 kent weinig spectaculaire wijzigingen. Staan daarmee alle seinen op groen voor de top-100 bedrijven? ‘Nou, nee’, zegt Kees Verweij van Buck Consultants International. ‘Onder de oppervlakte van het rustige vaarwater van logistiek Nederland broeit het. De komende jaren verwacht ik een forse verandering in de uitvoering van de logistieke operaties in ons land.’ Een analyse van de top-100.

De grote aanjager van deze ‘game changer’ is de groei van e-commerce en de steeds verder doorzettende opkomst van mondiale e-commerce bedrijven als Amazon en Ali Baba, die meer en meer hun eigen distributienetwerken gaan opzetten. Amazon investeert op dit moment in een eigen vloot van schepen en vliegtuigen, en ziet het als missie de logistiek volledig in eigen hand te krijgen om de kosten zo laag mogelijk te houden. Ook op nationaal gebied vinden grote veranderingen plaats. Zo worden maaltijden in de steden meer en meer bezorgd door nieuwkomers als Thuisbezorgd, Foodora en Deliveroo, en komen hierbij geen logistiek dienstverleners uit de top 100 van 2017 aan te pas.

Uiteraard spelen logistiek dienstverleners hier ook op in, zo zet DHL in verschillende Nederlandse steden fietskoeriers in. Waar dit uiteindelijk op zal uitkomen kan niemand voorspellen, maar de logistiek in Nederland kan wel eens sneller veranderen dan we met zijn allen denken. In deze top-100 voor 2017 is het echter gezien de beperkte verschuivingen duidelijk nog stilte voor de storm.

Analyse top-10

Het Duitse Kuehne + Nagel is de terugkerende nieuwkomer in de top-3 en verwijst het Amerikaanse XPO Logistics weer terug naar plaats 4. De top-3 van dienstverleners in de contractlogistiek, groupage en distributie in Nederland bestaat geheel uit bedrijven met een Duitse moeder: DHL, DB Schenker en Kühne + Nagel. Verder is Arvato de enige nieuwkomer in de top-10. Dit eveneens Duitse bedrijf profiteerde van de toename van Amerikaanse en Aziatische interesse voor distributie van hi-tech producten in Nederland. Arvato opende in Limburg een nieuw distributiecentrum in 2016, en de toenemende vaste werkgelegenheid zorgde ervoor dat Arvato in de top-10 is beland. De top-10 bestaat hiermee weer geheel uit dochterbedrijven van buitenlandse moederorganisaties, uit Duitsland (5x), de USA (3x), Denemarken en Nieuw-Zeeland. Opmerkelijk, want de nummers 11 t/m 18 na deze top-10 zijn juist bedrijven die in Nederlandse handen zijn.

Tabel Top 25 warehousing m2

Deze tabel is onderdeel van de infographic over de Top 100 die is gepubliceerd in het april nummer van Logistiek

Meer distributiecentra en m2

In 2016 zijn een groot aantal nieuwe distributiecentra in Nederland in gebruik genomen. Naast Arvato hebben in de top-10 vooral XPO Logistics (in Venlo en op Schiphol) en DSV Logistics (in ’s-Heerenberg en Roosendaal) nieuwe distributiecentra betrokken in 2016. De laatste 2 staan ook in de top-3 van logistiek dienstverleners met het grootste aantal m2 aan warehousing in Nederland in 2017, na DHL. Ook sommige andere top-10 bedrijven hebben in veel gevallen nieuwe m2 distributieruimte in gebruik genomen.

Daarbij valt op dat de laatste jaren steeds vaker XXL distributiecentra van meer dan 50.000 m2 worden ontwikkeld in ons land. De grote aanjager van dit soort grotere centra is wederom de e-fulfilment, waarbij ontwikkelaars vaak mikken op het faciliteren van een snelle groei van omnichannel beleveringen in een soort campus omgeving. In onder andere Venlo, Twente en Roosendaal worden dit soort XXL distributiecentra momenteel ingericht.

Belang Food onverminderd groot

Als we naar de 8 Nederlandse bedrijven op de posities 11 t/m 18 kijken valt op dat de meestal gespecialiseerd zijn in food en retail logistiek. Nr. 11 Simon Loos is nu de grootste in vaderlandse handen zijn de logistiek dienstverlener, alhoewel het verschil met Nabuurs SCS en Bakker Logistiek beperkt is. Bakker Logistiek heeft daarnaast relatief veel flexibele medewerkers. Koopman Logistics op nr. 17 is als automotive specialist de laatste jaren een gestage stijger, en is nu in de top-20 aangeland.

Als we verder in de top-100 kijken valt op dat Neele-Vat Logistics wederom wat plaatsen winst boekt, en dat Syncreon en Bleckmann Logistics op het oog dalen maar beiden ook veel flexibele arbeid inzetten. Verder is Broekman Logistics nog een stijger met stip in de top-50, en komen De Klok Logistics en ID Logistics (met Franse moeder) de top-50 binnen.

In de onderste helft van de top-50 zijn er relatief weinig veranderingen, alhoewel Rabelink Transport wel een flinke plusnotering kent. Onderaan komen we nieuwkomers De Graaf Logistics en de Axell Group tegen. Axell Group legt het accent sterk op warehousing, maar kan als ketenregisseur optreden voor haar klanten. De dochterondernemingen van Amazon en Ali Baba staan nog niet in de top-100 in 2017, maar wie weet gaat dit de komende jaren veranderen.

Onderscheid vast en flexibele medewerkers

De lijst Top 100 logistiek dienstverleners 2017 geeft wederom een compleet overzicht van de belangrijkste partijen in de Nederlandse logistieke contractmarkt, gerangschikt op het aantal vaste logistieke medewerkers in Nederland. Net zoals in 2016 is voor deze top-100 waar mogelijk een onderscheid gemaakt tussen het aantal vaste en flexibele medewerkers bij een bedrijf, waarbij de laatsten vaak bij pieken en dalen in de operatie worden ingezet.

Het aantal flexibele medewerkers is niet van elk bedrijf te achterhalen geweest dit jaar, vandaar dat we ons beperkt hebben tot een top-100 op basis van het aantal vaste medewerkers. Een lastige beslissing, want de inzet van flexibele arbeid bij pieken en dalen wordt steeds belangrijker voor dienstverleners. Als de flexibel inzetbare medewerkers zouden worden meegenomen zouden vooral XPO Logistics, DSV en Ceva Logistics hoger in de top-10 kunnen komen. De uitdaging voor volgend jaar is om alle gegevens over flexibele arbeid in de logistiek te verzamelen bij de top-100 bedrijven, dan kunnen we een (alternatieve) ranglijst opstellen op basis van het aantal vaste + flexibele medewerkers.

Wat zijn de criteria voor de top-100?

Naast het gebruik van het criterium ‘vaste medewerkers’ voor het opstellen van deze top-100 willen we ook toelichten waarom niet alle logistieke bedrijven van Nederland in deze top-100 staan. Zo ontbreken pure koerier- en express-bedrijven als PostNL, Fedex, DLD en GLS in de lijst, maar ook de spoor- en binnenvaartvervoerders, haven- en inlandterminals, bulkvervoerders en verhuisbedrijven staan er niet op. De reden voor deze omissie is dat we ons in deze top-100 specifiek willen richten op die bedrijven die zich met hun hoofdactiviteiten richten op contract-, groupage- of distributielogistiek in Nederland. De logistieke dienstverleners op deze lijst regisseren een deel van de ketens voor hun klanten, vaak met specifieke Value Added Logistics activiteiten in de warehouses.

De focus op de situatie Nederland betekent tevens dat bedrijven met forse activiteiten in Oost-Europa, zoals bijvoorbeeld Raben Transport, Ewals Cargo Care en KLG Europe, er qua positie relatief bekaaid vanaf komen in deze top-100. Tenslotte werken vooral middelgrote partijen ook meer en meer samen in netwerken, zoals Trans-Mission, TeamTrans en DHB Logistics. Echter, om dubbeltellingen te voorkomen zijn de netwerken van samenwerkende zelfstandige logistieke dienstverleners en transporteurs niet meegenomen. Een uitzondering is de Fritom Groep, omdat dit één organisatie is met verschillende werkmaatschappijen. Tenslotte is het ook goed om te vermelden dat de ranglijst wordt samengesteld op basis van de informatie die we van de bedrijven zelf krijgen, en dat er geen grootschalige aanvullend onderzoek plaatsvindt.

Uitslag enquête

Wel is bij de deelnemende logistiek dienstverleners een enquête afgenomen. De uitkomsten hiervan zijn in een infographic terug te vinden in de april editie van Logistiek Magazine en in een online artikel van Kees Verweij.

Meer weten over dit item?

Ontvang nieuws van BCI