In 2019 openden 19 megadistributiecentra (elk meer dan 40.000 m2) in Nederland hun deuren en daarnaast waren er nog 12 aankondigingen. Het is het grootste aantal nieuwe XXL-distributiecentra per jaar ooit. Dit zet de discussie over de ‘verdozing’ van het landschap’ verder op scherp, volgens Buck Consultants International.
Campus A58 in Roosendaal
Het adviesbureau presenteert daarom een ruimtelijk beleidskader dat tot doel heeft om tot een evenwichtige ruimtelijke ordening van logistiek te komen.
Op basis van onderzoek constateert Buck Consultants International dat de hausse aan grote distributiecentra nog niet afneemt. ‘De efficiency in grotere logistieke centra blijft een voordeel. Bovendien hebben e-commerce distributiecentra meer ruimte nodig, omdat ze veel producten op voorraad moeten hebben. Daarnaast is er werkruimte nodig voor het behandelen van retourzendingen’, zo constateert Kees Verweij, partner bij Buck Consultants International.
Mede door een advies van het College van Rijksadviseurs (CRa) is er in Nederland een discussie ontstaan over de zogenaamde ‘verdozing van het landschap’. De toename van deze grootschalige distributiecentra en het daarmee samenhangende ruimtebeslag vragen om duidelijk beleid. Volgens Buck was het advies matig onderbouwd en eenzijdig. Daarom pleiten ze voor een nationale taskforce die op evenwichtige wijze alle effecten van deze XXL-distributiecentra in beeld brengt. Niet alleen de economische en arbeidsmarkteffecten, maar ook de impact op landschap, milieu en natuur.
Het College van Rijksadviseurs bepleit in haar advies van eind vorig jaar clustering zonder dit begrip te definiëren in aantal, omvang en locaties. Toch kan volgens het adviesbureau clustering voordelen hebben voor bedrijven. ‘Denk aan goed ontsloten locaties met goede voorzieningen. Daarentegen kan clustering ook leiden tot negatieve mobiliteits- en congestie-effecten, gebrek aan keuze tussen locaties en nog meer oververhitte regionale arbeidsmarkten’, aldus de adviseurs.
De Nationale Taskforce moet de problematiek op drie schaalniveaus aanpakken, zo is de visie van Buck Consultants International:
Niveau 1: Regionale Bedrijventerreinenplanning: er is de komende 10 jaren ruimte nodig voor 5.500-9.500 ha bedrijvigheid, waarvan pakweg de helft voor logistiek. Dit blijkt uit recent onderzoek van Buck Consultants International en EIB in opdracht van het Ministerie van Economische Zaken en Klimat (basis: 2 procent economische groei). Een behoorlijk deel van deze vraag kan op huidige en geplande terreinen worden gerealiseerd, maar een deel naar verwachting ook niet. Als nationale economische groeidoelstellingen gehaald moeten worden moeten bedrijven ook letterlijk de ruimte kunnen krijgen om te expanderen. Evenwichtige en flexibele planning van bedrijventerreinen moet beter worden opgepakt.
BCI stelt voor daarbij onderscheid te maken tussen:
Niveau 2: Individuele terreinen: bij de realisatie en inrichting van logistiek-gerelateerde bedrijventerreinen moet worden gekeken naar te stellen voorwaarden aan verhouding gebouwomvang-kavelgrootte en optiebeleid.
Niveau 3: Gebouwniveau: eisen stellen aan duurzaamheid en multifunctioneel gebruik (bijv. zonnepanelen) van warehouses en mogelijkheden verkennen voor meerlaags bouwen.
René Buck: ‘Met name het eerste niveau van regionale bedrijventerreinplanning is cruciaal. We moeten de bedrijventerreinplanning in Nederland beter en flexibeler oppakken om te voorkomen dat de discussie onterecht alleen maar gaat over afzonderlijke logistieke centra die zich ergens willen vestigen.’
Bron: Jannike Huisman, Vastgoedmarkt
11 februari 2020
