Als liefhebber van kaarten pak ik nog af en toe een oude Bosatlas erbij. Dan valt op hoe drastisch Nederland de afgelopen 50 jaar veranderd is. Het stedelijk gebied is steeds verder uitgebreid en er is een groot aantal nieuwe bedrijventerreinen ontwikkeld. Een mooi voorbeeld is de A12 tussen Gouda en Den Haag, die nu door een heel andere omgeving voert dan pakweg in 1960. Wat eerst landelijk gebied was, is nu een lang lint van woonwijken en bedrijventerreinen geworden.
In het drukbevolkte Nederland is ruimte schaars. Keer op keer moet er een zorgvuldige afweging gemaakt worden over de manier waarop we met de ruimte omgaan. Immers, er staan altijd wel weer plannen voor nieuwe woonwijken, bedrijventerreinen en wegen op de agenda. Logistiek ondernemers die bij uitbreiding van hun activiteiten nieuw willen bouwen krijgen met deze afweging te maken. De vergunningverlener, zoals provincie of gemeente, moet hierbij de Ladder voor Duurzame Verstedelijking, kortweg de Ladder, toepassen.
Het komt erop neer dat de overheden die de plannen beoordelen, een zorgvuldige afweging moeten maken en een vooraf gedefinieerd proces doorlopen. Dit betekent dat er pas in een nieuw gebied mag worden gebouwd als er aan drie eisen wordt voldaan: er moet in de regio behoefte zijn aan nieuwe DC-ruimte, het nieuwe DC moet aantoonbaar niet in bestaand stedelijk gebied kunnen worden uitgevoerd en de nieuwe bouwlocatie moet multimodaal zijn ontsloten.
Ik vind vooral de vraag interessant of nieuwe ontwikkelingen in bestaand stedelijk gebied mogelijk zijn. Daarbij moet de vergunningverlener beoordelen of er in het gebied voldoende beschikbare ruimte is om de gewenste nieuwbouw te realiseren. Ook moet deze vaststellen of de bestaande locaties voldoende inspelen op de benodigde kwaliteit van de nieuwe site. Bij deze afweging is een intensief samenspel met de aanvragers nodig. De aanvrager is immers bij uitstek in staat om heldere informatie over de logistieke processen aan te leveren en zo de eisen aan de inrichting van de nieuwe locatie te beschrijven. Informatie die essentieel is voor een goede beoordeling van de mogelijkheden op de beschikbare locaties in de regio.
Gegeven de vele leegstaande bedrijventerreinen en 10 miljoen m2 leegstaande bedrijfsruimte is toepassing van de Ladder geen gek idee. Het zorgt voor een zorgvuldige afweging van de belangen die de overheid als beheerder van de openbare ruimte moet behartigen. Ik denk ook dat dit de komende tijd hard nodig is. Door de structurele wijzigingen in onze economie, zal de mix van bedrijven op een gemiddeld bedrijventerrein in Nederland de komende jaren sterk veranderen. Als we slim zijn, gaan we de vrijkomende ruimte effectief gebruiken. Dit zal lang niet altijd passen, maar er zijn voldoende mogelijkheden om hier een goede oplossing voor te bedenken.